De merit order methodologie wordt toegepast om het marktvolume en de bijhorende prijs van een bepaald energieproduct te bepalen. Zo wordt op de day-ahead markt het volume en de prijs per uur van de volgende dag bepaalt.
De marktbeheerder stelt een curve op door de biedingen voor de productie samen te voegen tot een aanbodcurve, gerangschikt volgens oplopende prijs. Het resultaat is getrapte curve, met op de x-as het aangeboden volume en op de y-as de gevraagde prijs. Aangezien hernieuwbare energieën, zoals zonne- en windenergie, zeer lage marginale kosten hebben, zijn deze te vinden aan de onderkant van de merit order curve. Hetzelfde geldt voor nucleaire energie, die een relatief lage OPEX heeft en typisch vlak boven de hernieuwbare energie in de merit order curve te vinden is. Daarop volgen de kolen- en gascentrales. Bij lage (of niet bestaande) CO2-prijzen zijn de operationele kosten van kolencentrales lager dan deze van stoom- en gasturbines (STEG-centrale) en komen zij dus eerst in de merit order.
Vervolgens worden de vraagbiedingen gerangschikt van hoge naar lage prijs, in de vraagcurve. Daar waar de vraagcurve de aanbodcurve kruist, wordt de market vereffend: het bepaalt hoeveel volume er voor het desbetreffende tijdsblok geleverd zal worden en tegen welke prijs. Producenten zullen deze transactieprijs ontvangen voor de levering van elektriciteit, terwijl consumenten deze prijs betalen voor het onttrekken van elektriciteit aan het net. Dat betekent dat de laatst geselecteerde productieeenheid exact zijn marginale prijs terugkrijgt, terwijl goedkopere andere centrales meer inkomen ontvangen dan enkel hun marginale kosten. Hierdoor is het mogelijk voor energieproducenten om vaste kosten terug te verdienen en rendabel te zijn.
Een voorbeeld van een merit order curve met verschillende technologien is te zien in onderstaande grafiek.
Meer informatie
Als er pieken in de vraag naar elektriciteit zijn, zal het vereffeningspunt rechts op de merit order curve liggen, met hoge prijzen tot gevolg. Op bijzonder koude winterdagen is er bijvoorbeeld typisch een extra hoge vraag naar elektriciteit, welke tijdelijk geleverd kan worden door (dure) piekeenheden op diesel of benzine. Op momenten van lage vraag of een overaanbod, zal de transactieprijs dan weer laag liggen.
De merit order curve op de day-ahead markt ziet er typsich wat anders uit op weekenddagen vergeleken met weekdagen, er zijn seizoensgebonden fluctuaties, en ook de prijzen van gas en kolen hebben een grote impact. Door de toename van hernieuwbare energie in het elektriciteitssysteem, wordt de transactieprijs verlaagd en de duurdere energielevering komt boven het snijpunt te liggen (in een onveranderde aanvraagcurve). Hierdoor zullen de energieprijzen dalen op momenten met veel zon- en windproductie. Op jaarbasis hebben gas- en kolencentrales daardoor ook steeds minder draaiuren.
Noteer dat een toenemende hoeveelheid hernieuwbare energie in het net desondanks niet direct zichtbaar is in de energiefactuur van eindgebruikers. Het energieverbruik vormt slechts een beperkt aandeel van de factuur, de rest zijn belastingen, heffingen en transmissie- en distributienettarieven.
Disclaimer: Next Kraftwerke neemt geen verantwoordelijkheid voor de volledigheid, nauwkeurigheid en actualiteit van de verstrekte informatie. Dit artikel dient uitsluitend ter informatie en is geen vervanging voor individueel juridisch advies.
Meer informatie en diensten